Opowieść 240:
O mantrze zarządzonej przez Sawitri
opowiada
Barbara Mikołajewska
na podstawie fragmentów Mahābharāta,
Anusasana Parva, Part 2, Section CL,
w angielskim tłumaczeniu z sanskrytu Kisari Mohan Ganguli,
URL: http://www.sacred-texts.com/hin/m06/index.htm
Spis treści
1. Judhiszthira pyta o znaczenie mantry Sawitri
5. O imionach sankhji, jogi, oczyszczonego masła i Brahmana
6. O nagrodach, które płyną z recytowania świętych imion
7. O identyczności mantry Sawitri z Brahmanem
Medytujemy nad wielkością tego Bycia, które stworzyło ten wszechświat, niech Ono oświeci nasze umysły (Om bhur bhuvah suvah tat savitur vareṇyaṃ bhargo devasya dhimahi dhíyo yo naḥ pracodayāt) [1]
(Mantra Sawitri, zwana również Gajatri, zobacz: <https://www.youtube.com/watch?v=zxa7Z6NCgqg>)
[1] Ralph T. H. Griffith proponuje bardziej dosłowne tłumaczenie tej mantry: „Niech uda nam się dotrzeć do wspaniałości tego boga Sawitar, aby mógł ożywiać nasze modlitwy”, wskazując, że w swej treści jest sławieniem bogini Sawitri, matki Wed (lub wedyjskiego słonecznego boga Sawitar) i prośbą o wspomaganie w modlitwie. W swej strukturze symbolizuje dwadzieścia cztery elementy, z których zbudowany jest wszechświat i zamieszkujące go żywe istoty. |
1. Judhiszthira pyta o znaczenie mantry Sawitri
Judhiszthira rzekł: „O Bhiszma, ty sam zdobyłeś wielką mądrość i poznałeś wszystkie gałęzie nauk. Poucz nas, jaki jest przedmiot tej bezgłośnej recytacji, dzięki której zdobywa się wielkie zasługi prawości, jeżeli praktykuje się ją codziennie? Czym jest ta mantra, która przynosi sukces, jeżeli recytuje się ją przed rozpoczęciem podróży, przed wejściem do nowego budynku, przed rozpoczęciem wykonania jakiegoś zadania lub przy okazji ofiar ku czci bogów i Ojców. Czym jest ta mantra, która będąc zgodna z Wedami, równocześnie kontroluje wszelkie złe wpływy, przynosi pomyślność, wzrost, zniszczenie wrogów, ochrania przed złem i rozprasza lęki”.
Bhiszma rzekł: „O Judhiszthira, posłuchaj ze skupioną uwagą o tym, czym jest ta mantra, która została zarządzona przez Sawitri, ogłoszona przez Wjasę i ma moc natychmiastowego oczyszczania z wszystkich grzechów. Posłuchaj o rozporządzeniach dotyczących tej mantry. Już samo słuchanie o nich oczyszcza z grzechów. Ten, kto recytuje tę mantrę dniem i nocą, nigdy nie zabrudzi się żadnym grzechem. Posłuchaj, czym jest ta mantra. Ten, kto o tym słucha, zdobywa długie życie, realizuje wszystkie swoje pragnienia i cieszy się szczęściem za życia i po śmierci. Mantrę tę recytowali najwięksi królewscy mędrcy oddani realizowaniu obowiązków wojownika i spełnianiu przysięgi oddania Prawdzie. Zaiste, ci królowie, którzy ze spokojną duszą i kontrolując swe zmysły, recytowali tę mantrę każdego dnia, zdobyli wielką pomyślność”.
2. O imionach bogów
Bhiszma kontynuował:
„O Judhiszthira, kłaniam się mędrcowi Wasiszcie, temu oceanowi Wed, który realizował surowe przysięgi po oddaniu najpierw honorów Paraśarze. Kłaniam się wielkiemu wężowi Anancie i wszystkim tym, którzy zdobyli sukces i niegasnącą chwałę. Kłaniam się riszim i Jemu, który jest najwyżej, temu Bogowi bogów obdarowującemu tych, którzy wśród osób prawych zajmują pierwsze miejsce. Kłaniam się Jemu o tysiącu głów i tysiącu imion, który jest najbardziej łaskawy, kłaniam się Krysznie.
Wyrecytuję najpierw przed tobą imiona trzydziestu trzech bogów.
Adża, Ekapada, Ahiwradhna, niepokonany Pinakin, Rita, Pitrirupa, trójoki Maheswara, Wriszakapi, Sambhu, Hawana oraz Iśwara—to imiona jedenastu Rudrów, którzy są Panami światów. O tych jedenastu Rudrach mówi się w Wedach jako o setce Rudrów.
Angsa, Bhaga, Mitra, Waruna, Dhatri, Arjaman, Dżajanta, Bhaskara, Twastar (Twasztri), Puszan, Indra i Wisznu—to imiona dwunastu Aditjów, synów Kaśjapy i Aditi, jak to deklarują śruti.
Dhara, Dhruwa, Soma, Sawittra, Anila, Anala, Pratjusa Prabhasa—to imiona ośmiu bogów Wasu wspominane w pismach.
Nasatja and Dasra—to imiona bliźniaków Aświnów. Są synami Martandy (Surja), wychodząc z nozdrzy jego żony Samdżny,
Posłuchaj teraz imion tych, którzy są świadkami wszystkich działań wykonywanych we wszechświecie i odnotowują wszystkie ofiary, dary i dobre uczynki. Ci Panowie wśród niebian widzą wszystko, będąc sami niewidzialni. Zaiste, widzą zarówno wszystkie dobre, jak i złe uczynki wszystkich żywych istot. Są to: Mritju, Kala, Wiśwadewy, Ojcowie odziani w formę, wielcy riszi obdarzeni bogactwem umartwień, muni i inni, którzy oddani umartwieniom i Wyzwoleniu zdobyli duchowy sukces. Oni o słodkim uśmiechu obdarowują szczodrze tych ludzi, którzy recytują ich imiona. Zaiste, obdarzeni niebiańską energią obdarowują różnymi regionami szczęśliwości, stworzonymi dla takich ludzi przez Brahmę. Zamieszkują we wszystkich trzech światach i z uwagą odnotowują wszystkie czyny.
Ten, kto recytuje imiona tych Panów wszystkich żywych istot, zdobywa prawość, bogactwo i radość, a po śmierci zdobywa różne szczęśliwe regiony stworzone przez Pana wszechświata. Ten, kto pragnie uwolnić się od grzechów, powinien więc, kontrolując swe zmysły, recytować imiona wymienionych wyżej trzydziestu trzech bogów, którzy są Panami wszystkich żywych istot, jak i również imię byka Nandi o ogromnym ciele, jak i Jego, który ma byka na swoim proporcu, imoiona tych Panów wszystkich światów, który są towarzyszami Ganeszy, imiona Saumjów, Rudrów, joginów, elementów (bhuta), ciał niebieskich, rzek, nieboskłonu, króla ptaków Garudy, wszystkich tych mieszkańców ziemi, którzy zdobyli sukces swymi umartwieniami, góry Himawat i wszystkich innych gór, czterech oceanów, wszystkich towarzyszy Śiwy o równej mu mocy, sławnego i zawsze zwycięskiego Wisznu oraz Skandy i Ambiki”.
3. O imionach riszich
Bhiszma kontynuował: „O Judhiszthira, posłuchaj teraz imion tych riszich, którzy wśród riszich zajmują pierwsze miejsce i są nazywani Manawami (Ojcami rodu ludzkiego).
Jawakrita, Raibhja, Arwawasu, Parawasu, Auszidża, Wala (syn Angirasa), Kaksziwat, Kanwa (syn Madhatithi) i Wariszada są obdarzeni energią Brahmy i w pismach mówi się o nich jako o stwórcach wszechświata. Wypłynęli z Rudry i Anali (ogień) oraz innych Wasu. Ten, kto recytuje ich imiona ze skupioną uwagą, zdobywa region Indry, gdzie cieszy się oddawanymi im honorami Wymienieni riszi są kapłanami Indry i zamieszkują wschodnią ćwiartkę nieba.
Unmuczu, Pramuczu, Swastwjatreja o wielkiej energii, Dridhavja, Urdhawahu, Trinasoma Angiras i Agastja (syn Mitra-Waruny)—wymienieni riszi, których jest siedmiu, są kapłanami króla umarłych Jamy i zamieszkują południową ćwiartkę nieba.
Dridheju, Riteju, Pariwjadha o wielkiej sławie, Ekata, Dwita i Trita o splendorze równym słońcu oraz Saraswata o prawej duszy (syn Atri)—ci riszi, których jest siedmiu, są kapłanami Waruny i zamieszkują zachodnią ćwiartkę nieba.
Atri, Wasiszta, Gautama, Bharadwadża, Wiśwamitra (syn Kauśiki, gniewny Dżamadagni (syn Ricziki) o wielkiej energii—tych siedmiu riszich pełni rolę kapłanów Kubery i zamieszkuje północną ćwiartkę nieba.
Dharma, Kama, Kala, Vasu, Vasuki, Ananta i Kapila—tych siedmiu riszich zamieszkuje wszystkie cztery kierunki przestrzeni, nie preferując żadnego z nich. Dostarczają oparcia światu i są tymi, którzy przynoszą ludziom zarówno sławę, jak i wszystko, co jest korzystne i mówi się o nich jako o stwórcach świata.
Wszyscy wyżej wymienieni należą do tych wielkich riszich, którzy są podzieleni na siedem grup po siedmiu w każdej grupie. Są oni stwórcami pokoju i dobra, którymi cieszą się ludzie. Mówi się o nich, że zarządzają poszczególnymi kierunkami przestrzeni. Jeżeli ktoś pragnie oddać któremuś z nich cześć, powinien stanąć z twarzą skierowaną ku regionowi, gdzie on mieszka. Riszi ci są stwórcami wszystkich żywych istot i są widziani jako czyściciele wszystkich.
Paraśurama, Wjasa, Aśwatthaman (syn Drony)—to inni riszi, którzy zajmują wśród mędrców pierwsze miejsce.
Samwarta, Merusawarna, Markandeja, Sanhkja, Joga, Narada i Durwasas słyną z surowych umartwień i samo-kontroli i są czczeni we wszystkich trzech światach.
Istnieją inni riszi równi samemu Rudrze, którzy zamieszkują w regionie Brahmy. Bezdzietny mężczyzna dzięki recytowaniu z czcią ich imion zdobywa syna, a biedak bogactwo. Zaiste, dzięki recytowaniu ich imion zdobywa się sukces w realizowaniu trzech życiowych celów, którymi są Prawo, Bogactwo i Przyjemność”.
4. O imionach królów
Bhiszma kontynuował: „O Judhiszthira, należy również pamiętać o imieniu tego słynnego króla Prithu (syna Weny), który jest równy Pradżapatiemu i był pierwszym Panem całej ziemi, która stała się jego córką.
Należy również recytować imię Pururawasa ze słonecznego rodu, który swoją mocą dorównywał Indrze. Miał on syna o imieniu Ila, który jest wychwalany we wszystkich trzech światach.
Należy również recytować imię słynnego w trzech światach króla Bharaty, jak i króla Rantidewy o wielkim splendorze, który był równy Mahadewie i który podczas kritajugi czcił bogów wielką ofiarą gomedha. Obdarzony bogactwem umartwień, jak i wszystkimi pomyślnymi znakami, podbił cały wszechświat, będąc dla świata źródłem wszelkiego rodzaju korzyści.
Należy również recytować imię królewskiego mędrca Śwety o wielkiej sławie. Zadowolił on Śiwę, który mając na uwadze jego dobro, zabił asurę Andhakę.
Należy również wychwalać imię królewskiego mędrca Bhagirathy o wielkiej sławie, który dzięki łasce Śiwy sprowadził z nieba na ziemię świętą rzekę Ganges w celu oczyszczania ludzi z grzechów. To on spowodował, że prochy sześćdziesięciu tysięcy synów króla Sagary, spalonych przez mędrca Kapilę, zostały oblane wodami Gangesu i oczyszczone z grzechów.
Należy zawsze recytować imiona tych, którzy są obdarzeni świetlistością płonącego ognia, szczególnym pięknem formy i wysoką energią. Moc i forma niektórych z nich budzi zarówno podziw, jak i trwogę. Zaiste, należy recytować imiona bogów, riszich i królów, tych Panów wszechświata, będących tymi, którzy potęgują wspaniałość i blask”.
5. O imionach sankhji, jogi, oczyszczonego masła i Brahmana
Bhiszma kontynuował: „O Judhiszthira, zostało stwierdzone, że sankhja i joga, które są najwyższe z tego, co wysokie, hawia i kawia (oczyszczone masło), jak i Najwyższy Brahman, który jest obrońcą wszystkich śruti, zostali zadeklarowani jako najwyższe źródło dobra dla wszystkich żywych istot. Są święci, oczyszczają z grzechów i mówi się o nich z wielką czcią. Są najlepszym lekarstwem na wszystkie choroby i są tym, co powoduje sukces, jeśli chodzi o uczynki.
Kontrolując zmysły, należy o poranku i wieczorem recytować ich imiona. Oni są tymi, którzy dostarczają ochrony, przynoszą deszcz, rozświetlają przestrzeń, dają światło i ciepło, wieją wiatrem i stwarzają wszystkie przedmioty. Są uważni za zajmujących wśród wszystkiego pierwsze miejsce, za liderów całego wszechświata, za całkowitych Panów swych zmysłów, za zdolnych zarówno do osiągnięcia wszystkiego, jak i do wybaczania. Zaiste, mówi się, że oni rozpraszają całe zło, na które wszystkie istoty ludzkie są narażone. Są świadkami wszystkich złych i dobrych uczynków;”.
6. O nagrodach, które płyną z recytowania świętych imion
Bhiszma kontynuował: „O Judhiszthira, należy recytować wszystkie te święte imiona, wstając o poranku, gdyż w ten sposób zapewnia się sobie zdobycie tego wszystkiego, co dobre. Ten, kto recytuje te imiona, uwalnia się od lęku przed ogniem i złodziejami. Idzie drogą, której nie blokują żadne przeszkody. Dzięki recytowaniu imion tych wielkich dusz uwalnia się od złych snów i będąc wolny od wszystkich grzechów, rodzi się ponownie w pomyślnej rodzinie.
Ta duchowo odrodzona osoba, która kontrolując swe zmysły, recytuje te imiona przy okazji wykonywania inicjacyjnych rytów, jak i innych religijnych obowiązków, w konsekwencji nabywa prawość, skłonność do studiowaniu duszy, zdolność do wybaczania, samodyscyplinę i uwalnia się od złej woli. Recytowanie ich przez osobę chorą uwalnia ją od choroby. Recytowanie ich wewnątrz domu uwalnia jego mieszkańców od zła. Recytowanie ich na polu powoduje wzrost wszystkich zbóż. Recytowanie ich przed podróżą lub podczas przebywania poza domem przynosi dobry los. Dzięki recytowaniu tych imion osoba ochrania zarówno samą siebie, jak i swoje potomstwo, małżonka, bogactwo, nasiona i zboża. Wojownik, który recytuje te imiona przystępując do bitwy, pokonuje wrogów i przynosi zwycięstwo swojej stronie. Ten, kto recytuje te imiona ku czci bogów i Ojców podczas wykonywania rytów ku ich czci, pomaga im w spożyciu oczyszczonego masła. Ten, kto recytuje te imiona, staje się wolny od lęku przed chorobą, jak i przed atakiem drapieżników, słoni i złodziei. Jego bagaż lęku staje się lżejszy i staje się wolny od każdego grzechu.
Dzięki recytowanie tych wspaniałych mantr Sawitri na pokładzie statku, w rydwanie lub na królewskim dworze osoba zdobywa sukces. Tam, gdzie recytuje się te mantry, ogień nie spali drewna, dzieci przedwcześnie nie umrą i nie zamieszkają tam węże. Zaiste, w takim miejscu nie ma powodu do lęku przed niesprawiedliwą królewską karą, rakszasami i pisakami. Człowiek, który recytuje te mantry uwalnia się od lęku przed ogniem, wichurą, powodzią czy też drapieżnikami”.
7. O identyczności mantry Sawitri z Brahmanem
Bhiszma kontynuował: „O Judhiszthira, mantry Sawitri właściwie recytowane przyczyniają się do pokoju i pomyślności wszystkich czterech kast. Ci ludzie, którzy recytują je z oddaniem uwalniają się od smutku i realizują ostatecznie wysoki cel. Takie nagrody zdobywają ci, którzy recytują mantry Sawitri będące formą Brahmana. Człowiek, który recytuje te mantry wśród krów, będzie miał krowy płodne. Mantry te należy recytować przy każdej okazji, zarówno wtedy, gdy rozpoczyna się podróż, jak i wtedy powraca się do domu. Stanowią one wielką tajemnicę riszich i są prawdziwym skarbem dla tych, którzy je bezgłośnie recytują.
Bhiszma zakończył swe nauki, mówiąc: „O Judhiszthira, nauczałem ciebie o mantrach Sawitri, które są tożsame z wiecznym Brahmanem. Wyjaśniłem tobie, czym są te mantry dla ludzi, którzy praktykują bezgłośną recytację, lejąc do ognia oczyszczone masło. To, co tobie opowiedziałem jest opinią wielkiego mędrca Paraśary i zostało w odległych czasach wygłoszone przed Indrą. Powtórzyłem to tobie w pełni, przedstawiając Prawdę i wiecznego Brahmana. Jest to duszą wszystkich żywych istot i najwyżej stojącym śruti.
Wszyscy królowie wywodzący się od Somy (księżyca) i Surji (słońca) po oczyszczeniu się odpowiednimi rytami recytują te mantry każdego dnia. Są one dla ludzi najwyższym celem. W codziennej recytacji imion bogów, siedmiu riszich i Dhruwy jest ratunek i obrona przed wszelkimi kłopotami i trudnościami. Zaiste, taka recytacja szybko uwalnia od cierpienia. Czcili je starożytni mędrcy, tacy jak Kaśjapa, Gautama, Bhrigu, Angiras, Atri, Śukra, Brihaspati i inni. Mantry te z aprobatą syna mędrca Bharadwadży zostały przekazane synom Ricziki. Indra i bogowie Wasu po otrzymaniu ich od mędrca Wasiszty wygrali bitwę z asurami.
Ten człowiek, który po obdarowaniu jakiegoś godnego daru bramina setką krów z rogami pokrytymi złotem i recytuje historię Bharaty każdego dnia w swoim domu zdobywa wielkie zasługi. Recytując imię Bhrigu, wzmacnia swoją prawość. Kłaniając się przed Wasisztą, zwiększa swoją energię. Wychwalając w swej recytacji Aświnów, uwalnia się od chorób”.