Opowieść 202:
O tym, jak riszi Tandi wychwalał Śiwę
opowiada
Barbara Mikołajewska
na podstawie fragmentów Mahābharāta,
Anusasana Parva, Part 1, Section XVI,
w angielskim tłumaczeniu z sanskrytu Kisari Mohan Ganguli,
URL: http://www.sacred-texts.com/hin/m06/index.htm
Tandi rzekł: „O Mahadewa, jesteś tożsamy z najwyższym Brahmanem, jesteś najwyższym realnym istnieniem i celem, do którego dążą wyznawcy sankhji i jogi. Ukazując się przede mną, obdarowałeś mnie najwyższą nagrodą. Zaiste, dotarłem w ten sposób do celu, do którego docierają tylko ludzie prawi i ci, których rozumienie zostało oczyszczone przez wiedzę. Do dziś byłem pozbawionym rozumu głupcem przesiąkniętym ignorancją, gdyż nie znałem Ciebie, Najwyższego Boga. Rodząc się na ziemi niezliczoną ilość razy, zdołałem wreszcie osiągnąć to oddanie Tobie, w rezultacie którego ukazałeś się przede mną!”
(Mahābharāta, Anusasana Parva, Part 1, Section XVI)
Kryszna mówił dalej: „O Judhiszthira, opowiedziałem tobie o tym, jak wielki Bóg Śiwa ukazał się przed swym wielbicielem riszim Upamanju, gwarantując mu spełnienie jego życzeń. Ja sam, oddając mu cześć na górze Himawat, otrzymałem od niego mego syna Samwę. Wielki Bóg Śiwa zawsze obdarza łaską swych wielbicieli. Posłuchaj dalej o tym, jak Śiwa ukazał się przed swoim wielbicielem Tandi, który zadowolił go swym hymnem, o czym opowiedział mi riszi Upamanju.
Upamanaju rzekł: ‘O Kryszna, podczas kritajugi żył na ziemi riszi o imieniu Tandi, który z pomocą jogicznej medytacji czcił w swym sercu wielkiego Boga Śiwę przez tysiąc lat. Posłuchaj mojego opowiadania o owocu, które zrodziło jego nadzwyczajne oddanie. Odniósł on sukces w widzeniu Mahadewy, którego wychwalał, nucąc wedyjskie hymny.
Riszi Tandi, praktykując umartwienia, rozmyślał z poczuciem grozy i zdumienia nad Nim, który jest Najwyższą Duszą, jest niezmienny i nie podlega zniszczeniu. Mówił: «Szukam obrony u Niego, którego szukają wyznawcy sankhji i którego jogini nazywają Najwyższym Puruszą przenikającym wszystkie przedmioty i ich Panem; u Niego, o którym mędrcy mówią, że jest przyczyną tworzenia i niszczenia wszechświata; u Niego, który swą rangą przewyższa bogów, asurów i mędrców, i ponad którym nie ma nic wyższego; u Niego, który jest nienarodzony, nie ma ani początku ani końca, ma najwyższą moc, daje najwyższą błogość, jest promienisty i bezgrzeszny».
Gdy Tandi skończył mówić te słowa, zobaczył przed sobą ten ocean umartwień, tego wielkiego Boga, który jest niezmienny nieporównywalny, niepojęty, wieczny, niepodzielny i niezniszczalny, który jest jednią i pełnią. Jego, który jest Brahmanem przekraczającym wszystkie atrybuty, jak i Nim, który odziewa się w atrybuty. Jego, który jest azylem dla umysłu i najwyższą radością dla joginów i jest nazywany Wyzwoleniem. Jego który jest azylem dla króla bogów Indry, boga ognia, boga wiatru, dziadka wszechświata Brahmy i całego wszechświata. Jego, który jest Puruszą niepoznawalnym przez umysł i rozumienie, który jest bezcielesny, czysty, niemierzalny i trudny do osiągnięcia przez osoby o nieczystej duszy. Jego, który jest początkiem wszechświata i który przekracza zarówno wszechświat, jak i atrybut ciemności;. Jego, który jest starożytny, odziany w świetlistość i który przewyższa wszystko to, co najwyższe.
Riszi Tandi, pragnąc zobaczyć Jego, który odziewa się w życiowe oddechy i zamieszkuje w dżiwie w formie świetlistości, która jest nazywana umysłem, praktykował surowe umartwienia przez wiele lat i po zdobyciu nagrody w formie możliwości widzenia tego wielkiego Boga, wychwalał go w następujących słowach.
Tandi mówił: «O Ty, który umożliwiłeś rzece Ganges zejście na ziemię, pozwalając jej upaść na Twoją głowę, niech będzie Tobie chwała!
Jesteś najświętszy wśród wszystkiego, co święte i jesteś dla wszystkich miejscem schronienia.
Jesteś najgwałtowniejszą z wszystkich energii.
Jesteś najsurowszym z wszystkich umartwień.
Jesteś najhojniejszy wśród hojnych w rozdawaniu swej łaski i obdarowujesz Wyzwoleniem tych ascetów, którzy starają się wyzwolić z koła narodzin i śmierci. Jakże my, zwykli ludzie, mamy zrozumieć Twoją prawdziw naturę, skoro nie potrafią jej zrozumieć nawet Brahma, Wisznu, Indra i wielcy riszi? Z Ciebie wszystko wypływa i na Tobie wszystko się opiera.
Jesteś nazywany Czasem (Kala), Puruszą i Brahmanem, gdyż jak stwierdzają niebiańscy riszi znający Purany, masz trzy rodzaje ciał, tj. cialo należące do Czasu, Puruszy i Brahmana lub trzy formy: Rudry, Wisznu i Brahmy.
Jesteś Nim, który w każdym ciele zajmuje całą przestrzeń od stóp do głowy (adhipurusza), ukrywa się za zmysłami, umysłem i intelektem jednostki (adhjatma), przebywa we wszystkim, co jest zbudowane z pięciu wielkich elementów (adhibhuta), sprawuje kontrolę nad tymi elementami (adhidaivata), zamieszkuje we wszystkich światach (adhiloka), wypełnia sobą płaszczyznę świadomości (adhiwidżnanam) i składa ofiary, zamieszkując w sercach ucieleśnionych dusz (adhijadżna). Ludzie wiedzy, którzy rozpoznają, że rezydujesz w nich samych i że nawet bogowie nie potrafią Cię poznać, uwalniają się od wszystkich więzi i osiągają stan istnienia, który przekracza smutek, podczas gdy ci, którzy nie pragną Cię poznać, nie potrafią uwolnić się z koła narodzin i śmierci.
Jesteś bramą zarówno do nieba, jak i do Wyzwolenia.
Jesteś Nim, który wyrzuca z siebie wszystkie bycia nadając im istnienie, jak i Nim, który ponownie je w siebie wchłania.
Jesteś wielkim dawcą darów i dobroczyńcą.
Jesteś zarówno niebem i Wyzwoleniem, jak i pragnieniem, które jest nasieniem działania.
Jesteś gniewem, który pobudza żywe istoty do działania.
Jesteś trzema gunami, jasnością-dobrem (sattwą), namiętnością (radżasem) i ciemnością (tamasem), jak i dolnymi i górnymi regionami wszechŹwiata.
Jesteś dziadkiem wszechświata Brahmą, jesteś Bhawą, Wisznu, Skandą, Indrą, Sawitri, Jamą, Waruną, Somą, Dhatrim, Widhatrim, Manu, jak i bogiem bogactwa Kuberą.
Jesteś ziemią, wiatrem, wodą, ogniem, przestrzenią, mową, rozumieniem, inteligencją, stałością i działaniami wszystkich ludzi.
Jesteś zmysłami, jak i tym, który przekracza Prakriti, jesteś niezmienny.
Jesteś Prawdą i fałszem, istnieniem i nieistnieniem.
Jesteś nadrzędny w stosunku do wszechświata istniejących przedmiotów, jak i do wszechświata nieistniejących przedmiotów, jesteś zarówno uchwytny myślą, jak i nieuchwytny.
Jesteś tożsamy z najwyższym Brahmanem, jesteś najwyższym realnym istnieniem i celem, do którego dążą wyznawcy sankhji i jogi. Ukazując się przede mną obdarowałeś mnie najwyższą nagrodą. Zaiste, dotarłem w ten sposób do celu, do którego docierają tylko ludzie prawi oraz ci, których rozumienie zostało oczyszczone przez wiedzę. Do dziś byłem pozbawionym rozumu głupcem przesiąkniętym ignorancją, gdyż nie znałem Ciebie, Najwyższego Boga. Rodząc się na ziemi niezliczoną ilość razy, zdołałem wreszcie osiągnąć to oddanie Tobie, w rezultacie którego ukazałeś się przede mną!
O Ty, który masz skłonność do rozszerzania swej łaski na tych, którzy są Tobie oddani! Ten, kto Cię poznał, może cieszyć się nieśmiertelnością! To Ty jesteś Nim, który pozostaje tajemnicą nawet dla bogów, asurów i ascetów, Brahmanem ukrytym głęboko w sercu każdej żywej istoty, którego nawet najwięksi asceci nie potrafią poznać lub zobaczyć.
Jesteś potężnym Bogiem o twarzy skierowanej we wszystkich kierunkach, który jest sprawcą wszystkiego.
Jesteś duszą wszystkich przedmiotów, widzisz je wszystkie, znasz je wszystkie, przenikasz je wszystkie.
Jesteś Nim, który sam stwarza ciało, w które się odziewa, jesteś wcielonym byciem, jesteś Nim, który zabawia się ciałem i który jest azylem dla wszystkich wcielonych istot.
Jesteś Stwórcą życiowych oddechów, jak i Nim, który je posiada i odziewa się w nie, obdarowuje nimi i który jest azylem dla wszystkich istnień odzianych w życiowe oddechy.
Jesteś Nim, który ukrywa się za zmysłami, umysłem i intelektem jednostki i jest azylem dla wszystkich prawych osób, które są oddane praktykowaniu jogicznych medytacji, poznały duszę i szukają ucieczki od ponownych narodzin.
Jesteś Najwyższym Panem, który jest obrońcą wszystkich.
Jesteś Nim, który przydziela żywym istotom realizowane przez nie za życia cele razem ze szczęściem i niedolą, które ze sobą niosą.
Jesteś Nim, który decyduje o życiu i śmierci żywych istot.
Jesteś potężnym Panem, który gwarantuje realizującym swój cel riszim spełnienie pragnień.
Jesteś Nim, który dzieląc siebie na osiem dobrze znanych form—wody, ognia, hotara, słońca, księżyca, przestrzeni, ziemi i wiatru—stworzył siedem światów—region ziemski (bhuloka), region powietrza (bhuvaloka), region niebiański (swarloka), region mocy i sławy (mahaloka), region stwarzania należący do synów Brahmy (dżanaloka), region umartwień (tapaloka), region Prawdy należący do Brahmy (satjaloka)—łącznie z wszystkimi mieszkańcami niebios, którzy je podtrzymują i miłują, W formie wody nosisz imię Bhawy, w formie ognia Rudry, w formie hotara Paśupatiego, w formie słońca Iśany, w formie księżyca Mahadewy, w formie przestrzeni Bhimy, w formie ziemi Sarwy, w formie wiatru Urgi.
Jesteś Nim, z którego wszystko wypływa, na którym wszystko się opiera i w którym wszystko się chowa.
Jesteś Nim, który jest jedyny i wieczny.
Jesteś tym regionem, w którym mieszka Prawda (satjaloka) poszukiwanym przez ludzi, którzy są prawi i uznawanym przez nich za najwyższy.
Jesteś zawieszeniem jednostkowego istnienia, którego szukają jogini.
Jesteś Pełnią i Jednią, której szukają osoby znające duszę.
Jesteś Nim, który, choć rezyduje we wszystkich sercach, pozostaje niewidzialny dla tych, którzy nie podejmują odpowiednich starań i oślepieni przez Twą iluzję nie potrafią Cię naprawdę i we wszystkich szczegółach zrozumieć. Jednakże przed tymi, którzy są Tobie oddani, ukazujesz się z własnej woli.
Jesteś najwyższym przedmiotem poznania i ten, kto Cię poznał, uwalnia się od obowiązku śmierci i ponownych narodzin.
Jesteś najwyższym celem do zdobycia. Mędrzec, który do Ciebie dotarł, uważa, że nie ma celu wyższego od Ciebie i po dotarciu do Ciebie, który jesteś ekstremalnie subtelny i najwyższy, sam staje się niezmienny i nieśmiertelny.
Jesteś Nim, którego osoby znające Wedy widzą jako jedyny przedmiot poznania analizowany przez wedantę, a ci, którzy praktykują oddechy i zawsze medytują nad Tobą, w Tobie widzą najwyższy cel, do którego docierają, jadąc na rydwanie świętej sylaby om. Wyznawcy sankhji z kolei, którzy zdobyli wiedzę dotyczącą trzech atrybutów natury materialnej Prakriti (sattwa, radżas, tamas) oraz zasad rzeczywistość materialnej (tattwa)—ci mądrzy ludzie, którzy przekraczają to, co zniszczalne poprzez zdobycie wiedzy o tym, co subtelne i niezniszczalne—dzięki poznaniu Ciebie uwalniają się od wszelkich więzi z tym światem. Na ścieżce bogów (dewajana) prowadzącej do słońca jesteś bramą zwaną Aditja, a na ścieżce Ojców (pitrijana) prowadzącej do księżyca jesteś bramą zwaną Chandramas (księżyc).
Jesteś kierunkami przestrzeni, jesteś rokiem, jesteś jugami.
Jesteś suwerennością niebios i suwerennością ziemi, jesteś północnym i południowym odchyleniem w ruchu słońca».
Riszi Tandi kontynuował: «O Ty nazywany Nilarohita (niebiesko-czerwony), Ciebie w starożytnych czasach wychwalał dziadek wszechświata Brahma, nucąc różne hymny i ponaglając Cię do stworzenia żywych istot. Bramini znający Rigwedę wychwalali Cię nucąc hymny Rigwedy, widząc w Tobie Jego, który nie jest przywiązany do żadnego przedmiotu i nie ma formy. Ofiarni kapłani znający Jadżurwedę, zwani adhvaryu, wlewając do ognia oczyszczone masło, intonowali jadżusy, wychwalając Ciebie jako Jego, do którego dociera się dzięki rytom nakazanym przez śruti, procedury opisane przez smriti lub poprzez medytacje. Ci, którzy poznali Samawedę wychwalali Cię intonując samany, a te duchowo odrodzone osoby, które poznały Atharwawedę, wychwalały Cię, nazywając Cię kosmicznym porządkiem (ritą), Prawdą i Najwyższym Brahmanem.
Jesteś najwyższą przyczyną, z której wypływa ofiara, jesteś ajwyższym Panem. Noc i dzień są Twoim uchem i okiem, dwutygodniowe cykle księżyca oraz miesiące są Twoją głową i ramionami, pory roku są Twoją energią, umartwienia Twoją cierpliwością, a rok Twoją odbytnicą, udami i stopami.
Jesteś Mritju, Jamą i Agnim, jesteś Czasem, Niszczycielem, jesteś oryginalną przyczyną Czasu, jesteś wiecznością.
Jesteś słońcem i księżycem, jesteś gwiazdami, planetami i eterem, który wypełnia przestrzeń.
Jesteś gwiazdą polarną, jesteś konstelacją siedmiu starożytnych mędrców.
Jesteś zasadą twórczą wszechświata (pradhana), jesteś Mahat, jesteś Niezamanifestowanym i jesteś tym światem.
Jesteś wszechświatem i wszystkimi żywymi istotami, które go zamieszkują zaczynając od Brahmy i kończąc na najniżym gatunku roślin.
Jesteś oryginalną przyczyną wszystkich żywych istot.
Jesteś ośmioma zasadami Prakriti, którymi są Mula Prakriti, Mahat, ego-świadomość i pięć subtelnych zmysłów ( dźwięk, dotyk, wizja, smak, zapach), i jesteś Nim, który je przekracza. Wszystko to, co istnieje, jest reprezentacją Twojej boskiej jaźni.
Jesteś najwyższą błogością, która jest wieczna.
Jesteś końcem dla wszystkich przedmiotów.
Jesteś tym najwyższym istnieniem, którego szukają ci, którzy są prawi.
Jesteś tym mentalnym stanem, który jest wolny od niepokoju.
Jesteś wiecznym Brahmanem.
Jesteś najwyższym stanem osiąganym dzięki medytacji przez osoby znające sześć odgałęzień Wed (wedanga), którymi są fonetyka, gramatyka, etymologia, rytuały, prozodia, astronomia.
Jesteś kashtha (miara czasu, czyli piętnaście mrugnięć oka) i najwyższym Czasem.
Jesteś najwyższym sukcesem i najwyższym azylem możliwym do osiągnięcia przez joginów.
Jesteś najwyższym spokojem.
Jesteś stojącym najwyżej zaprzestaniem istnienia.
Jesteś nasyceniem i realizacją celu, jesteś zarówno śruti, jak i smriti.
Jesteś azylem dla duszy, którego szukają jogini, a dla tych, którzy szukają wiedzy, jesteś tym, co niezniszczalne i co niewątpliwe,
Jesteś celem, do którego dążą zarówno ci, którzy czynią ofiary i leją libację do ognia ofiarnego, jak i ci, którzy dają bogate dary, szukając realizacji jakiegoś pragnienia.
Jesteś celem dla tych, którzy niszczą swe ciała umartwieniami i nie ustają w recytowaniu mantr, praktykując surowe przysięgi i poszcząc.
Jesteś celem dla tych, którzy zaprzestali działania i uwolnili się od przywiązania, i chcąc wyzwolić się z koła ponownych narodzin, wyrzekają się przyjemności i starają się zniszczyć wszystkie te elementy, które należą do Prakriti.
Jesteś najwyżej stojącym celem, który jest niezmienny, bez skazy i nie do opisania przez słowa, relizowamym przez tych, którzy są oddani wiedzy i nauce. Ci, których obdarzysz swą łaską, docierają do Ciebie, podczas gdy ci, którym odmawiasz swej łaski, nie potrafią Cię osiągnąć».
Tandi zakończył swój hymn ku czci Śiwy, mówiąc: «O Ty, który jesteś wieczny, niech będzie Ci chwała! Nawet Brahma, Indra, Wisznu, jak i wielcy riszi nie potrafią Cię poznać»’.
Upamanju kontynuował: ‘O Kryszna, riszi Tandi zadowolił Mahadewę swym hymnem i ten potężny Bóg rzekł: «O braminie, zadowoliłeś mnie dzisiaj swym oddaniem, poproś mnie więc o dar».
Tandi rzekł: «O Panie, niech moje oddanie Tobie nigdy nie osłabnie!»
Mahadewa rzekł: «O braminie, niech stanie się to, o co prosisz. Będziesz niezniszczalny i wieczny, uwolnisz się od wszelkiego smutku i zdobędziesz wielką sławę. Dzięki mej łasce będziesz autorem sutr i wszyscy riszi będą szukać u ciebie wiedzy»’ ”.
